Kesintili Eğitim ve Manipülatif Yaklaşımlar

Ramazan ÇAKIRCI

Eğitim meselesi, dünün olduğu gibi, bugünün de, yarının da meselesidir. Son günlerde ilköğretimin kesintili olması konusunda tartışmalar ve manipülatif yaklaşımlar başını almış gidiyor. Bilgi sahibi olsun olmasın bir fikri olan herkes konuşuyor. Kimilerine göre eğitim sistemi gerilere götürülüyor, hatta çağlar ötesine. Kimilerine göre Cumhuriyetin temellerine dinamit konuluyor. Kimilerine göre öğrenciler perişan edilecek, kimilerine göre sınıf öğretmenleri mağdur olacak…

Demokratik bir ülke olduk! Darbeciler de hazır Silivri’deyken (cumhuriyetin) vatandaşı(!) da (ülkenin) halkı da konuyla ilgili olsun olmasın tabi ki konuşacak; fikrini, görüşünü beyan edecek. Doksan yıldır hiç susmayan vatandaş da, sürekli susturulan halk da bugün konuşmayacaksa ne zaman konuşacak? Kimin aklına ne geliyorsa söyleyecektir. Yapılan çalışmanın pedagojik ve felsefi boyutlarını bilen de, bilmeyen de, konuya hassasiyetle yaklaşan da, yaklaşmayan da, makul önerisi olan da, olmayan da konuşacaktır.

Peki, bu süreç birilerinin konuştuğu gibi mi başladı? Hayır. Bunun için önce bir durumu değerlendirelim. Bu sürece; sivil toplum örgütleri, akademisyenler, öğretmenler, eğitim kurumları yöneticileri ve öğrenciler başta olmak üzere toplumun ilgili tüm kesimlerinin katkısı olmuştur. İlgili kişi ve kurumların katılımı ile yapılan şura çalışması;  önce illerde, sonra yedi bölgede yapıldı. Daha sonra Ankara Kızılcahamam’da komisyon çalışmaları ile devam etti. Komisyonlarda hazırlanan raporlar 18. Milli Eğitim Şurası Genel Kurulu’nda oylanarak kararlara dönüştürüldü.

Böyle bir sürece rağmen gündemi manipüle etmek isteyenlere karşı kesintili eğitim sistemine geçişi öngören sürecin arka planının bilinmesi önemlidir. Malum olduğu üzere, 17. ve 18. Milli Eğitim şuralarında ilköğretimin kesintili olmasını öngören kararlar alınmıştı. Konuyu günlerdir manipüle eden malum sendika genel başkanı ve şürekâsı, şurada bu kararlar alındığında yok muydu? Elbette vardı. Vardı ama bu konu ile ilgili bir cümle dahi kurmamışlardır. Milli Eğitim Bakanlığı’nın kitaplaştırdığı ‘görüşmeler, raporlar ve kararlar’da bu konuda çığırtkanlık yapan sendika temsilcilerinin sessizliğini görebilirsiniz. Özellikle komisyondan gelen kararlara sessiz kaldıkları gibi, verilen önergelerle ilgili şura üyeleri kürsüden görüşlerini ifade ederken, onlar salonda yokmuş gibi davranmışlardır. Şurada kesintili eğitime geçişi laiklik ve cumhuriyet karşıtlığı olarak algılayan Eğitim-İş genel başkanı kadar varlık gösterememiş, taraflarını da bile belli edememişlerdi.

Ne olduysa, bu sendika iki yıl sonra uyandı. Şurada alınan kararlar doğrultusunda düzenleme süreci başlayınca çığırtkanlığa başladılar. Maksatlarını anlamak zor olmadı. Sınıf öğretmenlerini manipüle edip 28 Nisan 2012’de yapılacak İLKSAN ilçe temsilcileri seçiminde öğretmenleri yönlendirebilir miyim hesabıydı. Ama bu hesapları tutmayacağı aşikârdır. Burada kendilerini boşuna yorduklarının farkında değiller. 16 yıldır üyelerince yönetilen İLKSAN bataklığı ile ilgili piyasaya sundukları tüm kirli bilgilere ve manipülasyona rağmen bu bataklığı kurutacak yeni delegelerin seçimine engel olamayacaklar.

Şimdi dönelim konumuz olan sekiz yıllık kesintisiz eğitime. Darbe ideolojisinin ürünü olan kesintisiz eğitim nesilleri perişan etti. Bu nedenle kesintisiz eğitimin daha fazla sürmesi mümkün değildi. Şuralara katılan aklıselim kişilerce fark edilmemesi mümkün müydü? Katılımcılar, sendikamızın da doğru bakışını destekleyen yaklaşımlar sergileyerek kesintisiz eğitimin kesintili hale gelmesi için öneriler ve kararlar alınmasını sağladılar.

Son olarak, eğitimin kesintili hale getirilmesi için yapılan öneri ve alınan kararları sıralayarak yorum yapmadan takdirlerinize sunmak istiyorum.

Kasım 2006 yılında yapılan 17. Milli Eğitim Şurası’nda, “Sınıf öğretmenliği 1, 2 ve 3. sınıflara kadar olmalı, 4 ve 5. sınıflarda dersler branş öğretmenleri tarafından verilmelidir” denilmiştir.

18. Milli Eğitim Şurası ön hazırlık çalışmalarında bazı bölgelerde komisyonlarca yapılan öneriler:

1-Antalya Bölge Raporu’ndan: “İlköğretimden ortaöğretime geçiş sisteminin öğrencinin bireysel nitelik, yeterlik ve isteği dikkate alınarak 4. sınıftan başlayan bir süreçte gerçekleştirilmeli, yönlendirmelerin 4-5 ve 6. sınıflarda yapılabilmesi için kesintisiz 8 yıllık eğitim yerine, 4+4, 5+3 veya 6+2 şeklinde düzenlenmeli ayrıca ortaöğretimdeki okullaşma ortamının arttırılması için zorunlu eğitimin anasınıfı da dâhil olmak üzere 13 yıla çıkarılmalı ve ortaöğretim de zorunlu hale getirilmeli.”

2-Gaziantep Bölge Raporu’nda “İlköğretim okullarının 1-8. sınıflarında öğrenim gören öğrencilerin, öğrenim gördükleri öğretim kurumunda aynı anda öğrenim görmelerinden kaynaklanan fiziksel ve psikolojik olumsuzlukların ortadan kaldırılması amacıyla 5-8. sınıflarda öğrenim gören öğrenciler için farklı kurumlar yapılmalı.”

3-Konya Bölge Raporu’ndan: “İlköğretim 1. 2. ve 3. sınıflarda sınıf öğretmenliği esas alınmalı, 4. ve 5. sınıflarda da derslerin bütününün branş öğretmenleri tarafından okutulması uygulamasına geçilmeli.”

Şeklinde önerilerde bulunulmuştur.

Şura Genel Kurulu’nda ise iki karar alınmıştır. Birincisi, malum sendikanın genel başkanıyla birlikte bulunduğum Öğretmenin  Yetiştirilmesi, İstihdamı ve  Mesleki Gelişimi Komisyonu Raporu’nda yer alan ve Şura Genel Kurulu’nda kabul edilen, “Halen birçok özel ilköğretim okulunda olduğu gibi resmî ilköğretim okullarında da 1, 2 ve 3. sınıflarda uzmanlaşmış bir sınıf öğretmeni ile 4 ve 5. sınıflarda da branş öğretmenlerinin dersleri yürütmesi ve 2023 perspektifi çerçevesinde temel eğitim birinci kademede her sınıf için sınıf öğretmenlerinin branşlaşmaları sağlanmalıdır” şeklindeki karar.

Diğeri ise, sendikamızın önergesi doğrultusunda “İlköğretim ve Ortaöğretimin Güçlendirilmesi, Ortaöğretime Erişimin Sağlanması” Komisyonu Raporu kapsamında alınan ve Şura Genel Kurulu’nda kabul edilen “Zorunlu eğitim öğrencilerin yaş grupları ve bireysel farklılıklar göz önünde bulundurularak; 1 yıl okul öncesi eğitim, 4 yıl temel eğitim, 4 yıl yönlendirme ve ortaöğretime hazırlık eğitimi, 4 yıl ortaöğretim olmak üzere farklı ortamlarda eğitim almaya fırsat verecek şekilde 13 yıl olacak şekilde düzenlenmelidir” kararı.

Kesintisiz eğitimi savunanların, bunun gerekçesini ortaya koyan pedagojik, fiili, hukuki, sosyal, kültürel ve ekonomik saiklerini şimdiye değin duyamadık. Nitekim 28 Şubat sürecinde sekiz yıllık kesintisiz eğitimi getiren 4306 sayılı Kanun’un genel ve madde gerekçelerinde de bunu görememiş idik, aradan geçen 15 yılda da bunu göremedik. Ama gördüklerimiz şunlardır: 7 yaşındaki çocuklar ile ergenliğe adım atmış 15 yaşındaki çocukların aynı mekâna sıkıştırılması ve bunun doğurduğu fiziksel, psikolojik ve sosyal sorunlar; meslek eğitiminin bitirilmesi; hızla büyüyen ülkenin korkunç bir nitelikli işgücü açığı ile karşı karşıya bırakılması, insanların çocuklarına, inançlarına uygun dini eğitim verme ve verdirme hakkından mahrum bırakılması…

Sekiz yıllık kesintisiz eğitim çocuk işçiliğini önlüyor diyenler okula giden aynı zamanda trafik ışıklarında cam silen, ayakkabı boyacılığı yapan ve selpak mendil satan çocukların çalışmasına ne diyor? Çocuk işçiliğinin altında yatan ana gerçeği ıskalayarak, gelir dağılımındaki adaletsizliği görmezden gelerek mi bu sorunu çözmeyi düşünüyorlar. Zorunlu eğitim, sizce eve akşam ekmeğini götürecek mi?

Kız çocuklarının erken yaşta evlenmesinden kaygı duyarak ikinci 4 yılda açıktan öğretime karşı çıkanlar aslında sorunu teşhis edecek yaklaşımdan uzaktırlar. Erken yaşta evlilik gerekçesi kulakları okşuyor ve taraf topluyor ama bu kız çocuklarının okullulaşmasının cevabı olmaktan uzaktır. Kızların devam sorunu yaşadığı bir bölgeden gelen sesi dikkate almak değil kendi ezberini dayatmaktır. Mardin Eski Valisi Hasan Duruer’in “Güneydoğuda karma eğitim sebebiyle, aileler 13 yaşından sonra çocuklarını okula göndermiyor. Ayrı sınıflar oluşturulması yerinde olur.” feryadını duymak istemeyenler, kendi gerekçelerini çözüm olarak dayatıyorlar. Erken yaşta evliliğin nedenleri ise ayrı bir tartışmanın konusudur. Toplumun gerçekleriyle sorunlara yaklaşıldığı zaman sistemin ürettiği yapay sorunlar da anlamsız gerekçelerde kendiliğinden ortadan kalkmış olacaktır.